Bibliotekarforbundet:
– Det pågår ei rasering av bibliotekdrifta
Rundt 40 tillitsvalde og distriktslag rundt i landet har varsla Bibliotekarforbundet om dramatiske kutt den siste tida. 19 av desse har motteke oppseiingsvarsel eller ventar på å få det. – Dette er berre toppen av isfjellet, seier forbundsleiar Ola Eiksund.
– Dette er ein situasjon som har fått utvikla seg over fleire år, og no er det kome så langt at det ikkje er fleire plassar å ta ned, anten det gjeld aktivitet eller innkjøp eller kva det skal vera. Så no er det stillingar det går på i stadig større grad. Det er situasjonen, seier Ola Eiksund.
Den drastiske nedgangen i ressursar på bibliotekfeltet er blitt skjult i statistikken, fordi enkelte bibliotek har hatt store satsingar som har balansert tala, seier han.
– Tidlegare har vi meir sett at det gjeld småbibliotek. No ser vi at også større bibliotek må ta ned aktiviteten. Samtidig veit vi at norske folkebibliotek er desidert lågast bemanna i Skandinavia, seier Eiksund.
– Ein tredel lågare enn Sverige, to tredelar lågare enn Danmark. Faktisk 110 prosent lågare enn Finland, som er det landet som er nærast oss i folketal. Vi brukar mykje meir pengar enn nabolanda våre på helse og utdanning, men mykje mindre på bibliotek.
Toppen av isfjellet
Bibliotekarforbundet har flest organiserte i kommunal sektor, fortel seniorrådgjevar Bente Ørberg. Det betyr at dei får mest med seg av det som skjer i folkebibliotek og skulebibliotek. Men dei kjenner også til liknande kutt i private universitetsbibliotek og ved vidaregåande skular.
Eiksund understrekar at dei ikkje er organiserte slik at dei har kontaktar på alle biblioteka.
– Så det vi høyrer om, er toppen av eit isfjell.
– Kor kjem meldingane frå, er det over heile landet?
– Ja. Det er det. Over heile landet.
– Ver på vakt no!
– I Innlandet har bibliotektilsette allereie fått innkalling til det vi kallar 15-1-møte, fortel Ørberg.
Bli med i ordskiftet!
Har du meiningar, refleksjonar eller innspel til saka? Send dei til post@bokogbibliotek.no.
15-1 refererer til paragrafen i arbeidsmiljølova som handlar om drøftingar før oppseiing (sjå eiga ramme).
– Men dei fleste fortel at det har kome eit forslag, og nokre stadar har forslaget gått gjennom det politiske. Det er no dei må vera på vakt! seier seniorrådgjevaren.
– Skal dei få gjort noko, så må dei gjera det no. Det er no dei må fortelja politikarane kva konsekvensen av dette blir. Dei må gå ut i pressa, dei må senda brev til politikarane. Vi må synleggjera biblioteket. Folk trur at biblioteket berre er eit rom med bøker.
– Opplever du at prosessane er ryddige rundt omkring?
– Nei. Det er veldig store manglar.
– Kva vil de seia til dei som ikkje er fagorganiserte?
– Om det nokon gong er viktig å vera organisert, især i kommunane, så er det no. For det pågår ei rasering av bibliotekdrifta i Norge, svarar Ørberg.