Med uro for den eine trillingen

No for tida uroar Bolstad seg for framtida til Aksess. Bok & bibliotek har skrive om at arkivtidsskriftet truleg ikkje overlever året utan ny finansiering. Diplomøkonomen Bolstad ser ikkje lyst på situasjonen. Forsvinn Aksess, mistar vi noko veldig viktig. Det har betydd mykje for fagfeltet å få eit slikt tidsskrift dei siste åra.

– Eg veit om mange som er opptekne av at det er bra for feltet å ha eit uavhengig og redaktørstyrt tidsskrift, seier riksarkivaren.

– Eit veldig godt tidsskrift

Arkivsektoren er brei og viktig – og ofte litt usynleg. Der Nasjonalbiblioteket har ansvar for å samla og ta vare på alt som er mangfaldiggjort, er arkiva på jakt etter unikum – det eine brevet, den avgjerande e-posten, den makelause kyrkjeboka.

Arkivfeltet omhandlar så mykje forskjellig, understrekar Bolstad. Ulike faggreiner og ståstadar. Det framtidsretta og det eldgamle, det digitale og det veldig konkrete. Frå depot og kulturarv til forvaltingas daglege dont og digital arkivskaping i stat og kommune – Aksess speglar, problematiserer og gjer det interessant, også for folk flest.

– Kva tenkjer du om at Aksess no står i fare for å måtta legga ned på grunn av utilstrekkeleg finansiering?

– Det synest eg er veldig synd, på vegner av heile fagfeltet. Eg håpar utgjevaren ABM-media finn ei løysing som er stabil over tid, det gjer eg verkeleg, seier ho og dreg fram jobben redaktør Heidi Meen har gjort.

– Ho har laga eit veldig godt tidsskrift, i både innhald og utsjånad. Det er imponerande å skapa eit så bra redaksjonelt produkt med dei ressursane. Aksess er eit magasin som du får både informasjon og underhaldning av å lesa. Det er nyttig for oss som jobbar i feltet, men òg for andre. Arkiv gjeld alle menneske. Det handlar om deg og meg, rettar og kunnskap, forkynner Bolstad.

Bukken og havresekken

Det kan vera at nokon tenkjer at Arkivverket skulle bidra til å redda Aksess sin økonomi, men det er ikkje eit alternativ om det uavhengige skal varetakast, seier leiaren.

– Vi er ein underliggande etat til eit departement. Om Arkivverket skulle vera med på å finansiera eit blad, så kunne det oppfattast som informasjon frå styresmaktene, sjølv om Aksess er under redaktørplakaten.

Bolstad seier ho ikkje kan meina så mykje om kven som eventuelt kan gå inn med midlar. Fleire i arkivsektoren bidreg allereie, men det er ikkje nok. Ho nemner forskings- og utdanningsinstitusjonar som nokre av dei som har stor nytte av eit slikt tidsskrift. 

Digitaliseringsfabrikkar

Arkivverket samarbeider tett med Nasjonalbiblioteket, dei deler både lokasjonar, erfaringar og kunnskap. Arkivverket har fordelt seg heile elleve plassar rundt i landet, men for to år sidan fekk dei sin eigen fjellhall knytt til biblioteket sitt anlegg i Mo i Rana. Der lagrar dei no det meste av det dei tek vare på fysisk. I tillegg samarbeider dei om digitalisering.

– Vi har i prinsippet to digitaliseringsfabrikkar – Nasjonalbiblioteket sin i Mo i Rana og Arkivverket sin på Tynset. Det materialet som skal takast vare på fysisk etter digitalisering, blir sendt til Mo for langtidsbevaring.

Og apropos fysiske format. Kva meiner ho om tidsskrift på papir? Er det viktig at Aksess kjem i handgripeleg form, eller vil det vera like bra om det i framtida blir ei rein nettside med nytt frå arkivfeltet?

– Mange set pris på papir, men eg tenkjer det ikkje spelar så stor rolle. Det finst måtar å laga gode digitale tidsskrift på i dag, og nettsidene til Aksess blir betre og betre. Eg veit mange likar å ha det liggande, men for meg personleg kan det godt vera berre digitalt. Det som er viktig, er at vi får eit redaksjonelt gjennomarbeidd uavhengig tidsskrift om arkiv.

Hugs Digitalarkivet!

Sidan mange som les dette, jobbar i bibliotek: Hugs på Digitalarkivet. Dette er Arkivverket sitt svar på Nettbiblioteket til Nasjonalbiblioteket.

– Her vil dei som er interesserte, finna arkiv og data frå staten, frå kommunar og også frå privatarkiv, fortel Inga Bolstad.

– Digitalarkivet.no er plassen der vi ønskjer at forskarar og andre brukarar skal finna det det ei interesserte i.

Om du jobbar på folkebibliotek, har du kanskje gjengen i historielaget som kjenner Digitalarkivet godt frå før. I fagbibliotek er mange forskarar daglege brukarar. Men vis det gjerne til fleire om høvet byr seg. Det er viktig at søsken framsnakkar kvarande.