Arena: Odda / Industristadens fortellingar – Eit litterært grep

Arena: Odda

Av Lars Ove Seljestad

”Hva er det med Odda, dette nitriste stedet
innerst i Sørfjorden, knuget av høye fjell,
som er i stand til å få frem slike
dyktige forfattere?”

Dette spørsmålet stilte journalisten Arvid Bryne i Dagbladet hausten 2001
i samband med omtale av bokdebuten til den nye Odda-forfattaren
Brynjulf Raaen.

Før eg svarar på dette spørsmålet vil eg fortella ei lita fortelling frå Smelthuset som eg lærte på Odda Smelteverk sommaren 2002. Denne fortellinga handlar om to tapparar som støtt var i tottane på kvarandre. Tapparane er dei arbeidarane som står nærmast røyken, varmen og gassen, dei som har den mest utsette jobben i Smelthuset, og som difor ser på seg sjølve som dei ”ordentlege” mannfolka på Verket.

Tapparen og St. Peter.

I Smelthuset var det to tapparar som støtt var i tottane på kvarandre. Begge heldt dei seg for å vera den beste tapparen. Og alt den andre gjorde rekna dei for å vera hjelpelaust.

Ein morgon i skiftbyttet møttest dei i Badet. Då seier den eine tapparen til den andre:

1. Du, eg hadde ein sånn jævlig merkeleg draum i natt.
2. Å?
3. Ja. Eg drøymde eg var daud.
4. Å?
5. Ja. Og så kom eg opp til Perleporten, ser du,  og banka på og ville inn. Etter litt venting kjem St. Peter ut, og eg forklarar han kva eg vil. Då ser han på meg med dei store alvorlege augene sine, og spør: ”Og du er?” Så eg svarer som sant er at: ”Ja, eg er tappar.” Då blir  augene hans brått kvassare, og han svarar: ”Ingen tapparar komme inn i himmelen.” Men akkurat i det han skal til å slå igjen porten framfor meg får eg auga på deg heilt inst i ein krok der i himmelen. Og eg ropar til St. Peter: ”Hei, du! Vent litt! Ja, men kva med han der då? Han er jo tappar!” Då vender St. Peter seg mot meg igjen. Ser på meg med dei alvorlege, strenge augene sine og seier: ”Men han er jo ingen tapper.”

Og så var det full fyr, som dei ville ha sagt heime i Odda.

Eit anna sanningsord eg har plukka med meg frå Smelteverket har eg frå sannseiaren Sandov: ”Det er for seint å tørka seg i ræva når ein har lært hunden til å gøy.”
Det er ord å legga seg på minnet.

Bakgrunnen for Odda i norsk litteratur trur eg at ein finn i fortellarkulturen i Odda og i smelteverksindustrien. Gleda ved å overdriva, gleda ved å trekka og terga noen opp, roa dei ned, og så setta fyr i dei igjen, var ein del av skiftarbeidarkulturen. Fortellingane og trekkinga, moroa på jobben var både ein del av den allmenne underholdninga, ein måte å få tida til å gå på, samt å bygga ein felles kultur. Mange arbeidsmenn var meir saman med skiftkompisane enn med kona. Også helger, nattskift og høgtider. Og i tillegg kjem det at det var mange på jobb før, skifta var store, og på nattskift og i helger var det ikkje alltid så mykje å gjera. Den som kunne bidra til å korta ned keisemda og ventetida, var ein velkommen skiftkompis. I tillegg vil eg trekka fram koplinga til den munnlege hardangerske fortellartradisjonen, slik vi m.a. finn den i Olav H. Hauge sitt dikt Uppskokje, som også gir eit innblikk i ein mannfolkkultur med risper, soger, forteljingar og humor.

Kvifor er Odda interessant/viktig?
Kvifor lever fortellingane om Odda?
Kvifor er oddingen begynt å skriva?

Fordi Odda er eit samfunn som med sin hundreårige historie utrykker enorme samfunnsendringar og historias krefter samla på ein liten flate. Eit mikrokosmos for store samfunnsendringsprosessar der vi på eit lite område får presentert overgangen frå bondesamfunn til industrisamfunn, og no opplever den nye overgangen frå industrisamfunn til post-industrielt tenesteytings- og kultursamfunn.
Fordi der finst eit av landets ledande industrimuseer og eit av dei mest monumentale tekniske kulturminna i Noreg.
Fordi Oddasamfunnet står midt oppi ein aktuell omstillingsfase der ein av hjørnesteinsbedriftene er lagt ned, og der er mye kreativ tenking rundt kva som skal skje med området i framtida.
Fordi Odda framleis er eit oppegåande industrisamfunn med store bedrifter som ligg langt fram i interne omstillings- og reorganiseringsprosessar som illustrerer vesentlege trekk ved den seinmoderne kapitalismen.
Fordi nedlegginga av Odda Smelteverk ikkje berre tener til å drøfta lokale arbeidsmarkeds- og omstillingsprosessar, men også gir oss inntak til forståing av den nye globaliserte arbeidsdelinga og nye globale eigar- og foretaksstrategiar, og i samband med dette også problematiserer og illustrerer tesen om endra maktforhold mellom eigarsida og arbeidstakarsida.

Spørsmål ein kunne stilla seg om Odda er:
Korleis erstatta 220 arbeidsplassar som blei borte med nedlegginga av Odda Smelteverk?
Kva skjedde med arbeidsfolka som ikkje lenger hadde ein jobb å gå til?
Kva skjer med bygningar og produksjonsmateriell på den 168 mål store tomta?
Kva er framtida for Oddasamfunnet og dei som bur der?
Kva for alternativ finst det?

Det har vore kasta fram 5 framtidsscenarium for Odda:

1. Undergangsscenariet. Ingenting skjer. Folketalet fell. Infrastrukturen løyser seg opp. The rise and fall of Odda. Tilbake til tilveret som ein liten strandstad inst i Hardangerfjorden med litt turisme om sommaren.
2. Nostalgiscenariet: Odda og Tyssedal park for tekniske kulturminner.
3. Underhaldningsscenariet: Fritidspark, kjøpesenter  og badeland på Smelteverkstomta
4. Urbanismescenariet: Smelteverkstomta blir eit eksperimentelt landskap for utvikling og utbygging av nye urbane boligformer.
5. Produksjonsscenariet: Etablering av ny småindustri, IKT-baserte produksjonsformer, kultur-, kunst – og designverkstader i dei gamle produksjonslokala. Ein Smeltedigel for Odda-samfunnet og ulike uttrykksformer.

Sjølv er eg vel utan tvil tilhengar av det siste scenariet som kombinerer både industrikompetanse som Odda alt har, og post-industriell kompetanse som Oddasamfunnet er i ferd med å utvikla, eventuelt i kombinasjon med Odda og Tyssedal park for tekniske og industrielle kulturminner. Ein kombinasjon av fortid og framtid, av vareproduksjon og tenesteproduksjon.

Og for min eigen del vil eg legga til eit 6. scenarium:
Litteraturscenariet: At Odda-samfunnet befestar og utviklar sin posisjon som eit kraftsenter for produksjon av ny norsk samtidslitteratur som både tener til å halda levande den industristaden og det samfunnslivet som no forvitrar mellom hendene våre, og til å utvikla nyskapande samfunnsorientert litteratur som gir oss innsikt i dei liva som folk lever, og dei rammevilkåra som vi lever, og har levd, våre liv under. At ein gjennom Oddalitteraturen både blir underholdt og opplyst, at vi i diktinga vår evnar å spegla verkelege skjebnar og verkelege samfunnsforhold. 

Våren 2004 arrangerte eg studietur til Odda for studentane på det sosiologiske kurset Arbeid under kapitalismen ved Universitetet i Bergen. Men kva var det eg ville oppnå med denne studieturen? Eg ville oppnå at studentane skulle bli i stand til å bruka den sosiologiske kunnskapen som eg prøvde å formidla, og som dei ikkje minst skulle lesa seg til på eiga hand, til analysar av konkrete historiske og aktuelle problemstillingar og problematikkar. Eg ville oppnå at dei skulle sjå relevansen av dei arbeidssosiologiske begrepa, perspektiva og teoriane, slik at dei blei verktøy som dei kunne bruka både i og utanfor faget når dei prøvde å analysera, tolka og forstå det som skjer rundt oss. Og eg ønskte at begrepa skulle bli nøklar og døropnarar som gjorde at dei skulle komma opp og pusta i eit friare rom enn den grauten av synspunkt, meiningar, tilsløringar og manipulasjonar som vi vandrar i i dagens medie – og informasjonssamfunn. 

Det var det eg ville med studieturen min til Odda våren 2004 med unge sosiologistudentar. Og det vil eg òg med diktinga mi, og forteljingane mine om industristaden. Eg vil at folk skal lukta det, høra det, kjenna det, føla det, smaka det, korleis ovnen durar, smelta burar, midtbøjukken jukkar, materista ristar, transportbelta rullar, basane kjeftar, tapparane kranglar, kjenna karbiden riva i nasen, syredampen svi i augene, kjenna kor godt det er å slenga beina på bordet i ein pause, opna vodkaflaska med lunken kaffi, ta seg 5 sjølvbevisste minutt med verdas beste samvit, armane bak nakken, hjelmen på golvet, hanskane i ein haug, tørka sveitten, trekka noen, lyga dei huda full, narra og bedra, laga skuespill og tull og vas. Få tida til å gå fram mot neste friskift. Krangla om politikk, bilar og damer. Og fisk. Ikkje minst fisk. Sjølvaste Opolaksen, den korte, feite og fine Opolaksen. Ein kraftplugg som mest reiv stanga ut av nevane på deg. Som industrien sjølv. Vill og gal. Kraftfull. Energilada. Potent. Halv i øl og full i faen! Som ein rasande smelthustappar. Og knapt til å fanga. Men likevel. Den tette fine Opolaksen som alltid kom heim for å gyta. Etter sine år på vandring i havet. Kom heim for å bita på reketackelet til direktørar, ingeniørar, timeskrivarar, basar, stripparar, tapparar, kaiarbeidarar, diversemenn, syrepassarar, ovnspassarar, mantelsveisarar og boltetrekkarar. Opolaksen som var like tett og fin og sprek for både høg og lav.

For meg framstår både den munnlege, folkelege fortellarkulturen knytt til smelteverksindustrien og sjølve produksjonsprosessen ved Verket med bygningar, maskiner, fabrikkar, ovnar, transportbånd, redlerar, digler og tappetutar som  ressursbankar som eg kan  trekka på i mi eiga skriving, både innhaldsmessig og strukturelt.

Eg vil gi dåkke eit eksempel på korleis produksjonsprosessen ved det nedlagte Odda Smelteverk kan beskrivast litterært gjennom å følgja koksens vegar gjennom Smelteverket. Henta frå debutromanen min BLIND.

”Med Jebsenbåten var koksen komen frå England til Odda. Løfta ut av lasterommet med den store grabben nede på Steinakaien. Sleppt ned i siloen. Tappa ned i vaggene. Så hadde den sveva opp forbi Freimsanden. Forbi den grøne ungkarsbrakka i Straumen. Forbi det rosa Meieriet. Opp over den grøne Opoelva. Kryssa over frå Ragdesida til sentrumssida. Muntert passert Dicyfabrikken mens den  vinka smilande til dei som var på skift akkurat då. Helsa på Cyanamidfabrikken. Svinga inn mellom Lageret og Blekken. Passert Dunkalageret, Motorverkstaden, Plateverkstad og Omformarstasjon, før den svinga seg til vêrs inn under Skalltaket som ein skranketurnar, vippa seg ut av vagga med lyden av eit ras, og landa på toppen av kokssiloane. Slik var lufteturen koksen hadde gjennom Odda før den la seg  til ro for ei tid under det vakkert avrunda  Skalltaket frå nittenfemtiseks. Vegen vidare var, slik leiinga hadde bestemt det, og slik produksjonen kravde det, ut av siloen, ned på det langsgåande horisontale transportbåndet i katakombene, der den møtte kompisen sin antrasitt, som òg regna svart ned over det vandrande beltet, ein høgrevri over på omkastaren, ein skrått oppadstigande høgre, ikkje ein rett høgre, som mange sikkert ville tru, nei, ein skrått oppadstigande høgre, deretter ein ny høgrevri via neste omkastar slik at koksen nærmast var på veg tilbake mot kaien, før den trefte ristesikta, som jaga vekk dei overstore koksbitane før den let dei som var av  passande storleik fortsetta vandringa si over på nok eit skrått oppadstigande transportbånd, men denne gongen noe slakare og ikkje i retning kaien, som nok mange ville tenka no, men i retning Folkabadet og dei to siloane som krona kvar si Tørke, der koksen, som namnet seier, blei tørka, mens den seig i siksak nedover mot botn, der den fall ned i gropa, blei skyvd ut av Voggo, og ramla vidare ned på Huckerbeltet, som igjen gjekk skrått oppover, men denne gongen bratt, og ikkje slakt som dei andre transportbelta, og nok ein gong tilbake mot kaien og over i ein av dei to lagringssiloane. Etter siloane var det ingen bønn lenger. Då var det rett ut på Schenkvektene, ned på  transportbeltet, la seg bli blanda med den brente kalken frå Kalkovnen, og rett opp i baksane. Så var det å stå litt i baksane, før dei tre musketerane, metallurgisk koks, brent kalk og antrasitt, langsomt og hand i hand seig nedover og blei ein del av chargen som ved hjelp av femogtjue megawatt og tre Søderbergelektrodar blei til kalsiumkarbid. Dette var normalbiografien, det foreskrivne livsløpet til koksen som kom til Odda.”

Det blir ofte sagt om det moderne samfunnet
at det er eit samfunn kjennetegna av at individet i stadig større grad
blir kulturelt og sosialt frisatt
og at kultur- og kunstarenaen får ei stadig større betydning
som meiningsprodusent, tradisjonsbærar og tradisjonsfornyar.

Som ein måte å holda seg fast i verden på når nye
meiningar og holdepunkt må skapast stadig raskare
for å vera meiningsbærande i eit samfunn
der omstillingsevne og effektivitet er nøkkelorda.

Det er på dette feltet eg trur at Odda-Litteraturen og Odda- Forfattarane
har hatt, og har, ein misjon.
Ikkje gjennom at litteraturen skal vera med og styrka
den kulturelle identiteten som odding,
i betydninga industristadbebuar,
men ved å bidra til å skapa eit rom for leik og eksperimentering
med nye meiningsformer, med nye uttrykksformer,
og hjelpa til med å finna nye utrykk for det å vera Odding,
og samtidig ta vare på det gamle
i eit samfunn i radikal omstilling.
I eit samfunn der sikre arbeidsplassar i industrien
og tidlegare sjølvsagte meiningshorisontar
blir borte fortare enn ein rekk å snu seg rundt.

Eit sånt samfunn treng også eit eksperimentarium
for ny meiningsproduksjon.
Eit samfunn som lenge, alt for lenge
har låst seg fast til forestillingar om
Den industrielle Gullalderen.
Odda på sekstitallet.
Eit foregangssamfunn i IndustriNorge.
Eit velstandssamfunn.
Eit samfunn med over titusen innbyggarar,
som stadig vekk utvikla nye velferdstilbud til innbyggarane sine,
som utvikla seg, vokste
og blei rikare og rikare.
Større og større.
Ein kulturell og økonomisk framtidsretta metallskinnande spydspiss
i eit bakstreversk mørklagt bondeland innerst i ein fjord
på den vestnorske regnkysten.

Sånn var det vi som vokste opp i Odda på sekstitallet,
og dei foregåande femti åra sio nittenseks
hadde lært å se på oss sjøl,
og på omlandet vårt.
Vi visste at vi var best.
Og vi visste at alle hata oss.
Og at de elska å slå oss.
Som Rosenborg.
Som Bayern München.
Som Man. United.

Vi spilte i elitedivisjonen før elitedivisjonen var funnen opp.
Vi spilte i Champions League før noe norsk fotballag var i nærheten
av å kvalifisera seg.
Vi handla lokalt tenkte globalt.
Vi kobla på strømmen.
Smelta stein og malm.
Og sende varene våre til dei fleste landa rundt på kloden.
Oddingane var ei tid bedre orientert om kva Lenin, Stalin, Bukharin og Trotskij
diskuterte på kammerset i Moskva.
Enn kva for diskusjonar som gjekk føre seg i bakromma
på Stortinget og i  kommunestyret i Ullensvang.
Dei visste meir om stillinga mellom francistane og den sosialistiske folkefronten
enn om frukthøsten i fjorden.
Vi var internasjonale, verdensvante og opne mot verden.

Så opne var vi mot verden at vi som var unge på søttitalet
plutseleg erfarte at vi vokste opp ved sido av verdens mest forurensa fjord.
Også der var vi verdensmestrar.
Men vi lærte og fort at det ikkje var noe særlig å vera stolte av.
Det var ikkje lenger nok å vera verdensmester i karbid, zink og aluminium.
Det var ikkje lenger nok å kikka ut vinduet på fine hus, flotte bilar, velkledde folk,
og trekka eit lettelsens sukk når ein fekk auga på røyken fra Smelteverket.
«Jo, det ryke av han i dag og.
Det e røyken vi leve av.»

”Takk, så var det ikke mer”,
sa dei til hushjelpen i funksjonærboligane i Odda,
når ho hadde servert siste kveldsmåltidet,
eller når herr ingeniøren hadde tatt seg friheter,
og sendt henne fra seg med skamma si.

Slik blir også Oddasamfunnet behandla av den politiske eliten i dag.
”Takk, så var det ikke mer”,
sa kommunalministeren og sende oddingane tomhendte heim
då dei drog til Oslo
for å be om hjelp til omstillinga av Odda Smelteverk.

”Det er slutt på den tiden da man bare kunne komme løpende
og stikke sugerøret ned i statskassen”, 
sa Erna Solberg.
Og det sa ho  til representantar for eit samfunn som
gjennom hundre år har skapt enorme verdiar for det norske samfunnet.
Både økonomisk, politisk og kulturelt.
Oddasamfunnet har gjennom nærmare hundre år
vært ein storprodusent og nettoeksportør
av pengar, samfunnsmessig solidaritet,
og kulturell modernitet for storsamfunnet.
Vi var modernitetens og solidaritetens lysande fyrtårn i eit mørklagt Hardanger.
Vi var verdensmestrar.
Vi var nummer Ein.
Og mens vi var verdensmestrar i det vi var verdensmestrar i,
snudde samfunnet rundt oss ryggen til oss og fant seg nye verdiar, nye ideal, nye interesser.
Og vi blei sittande igjen med Svarteper, med Spar Dam,
med verdens mest forurensa fjord og noen gamle stygge svarte fabrikkar
som ingen rundt oss meinte hadde livets rett.

Eg har lenge hatt ein visjon.
Ein visjon for eit nytt Odda.
Ein visjon som eg har kalla
«Odda 2006», og som er i år..
Eit Odda hundre år etter at industrieventyret begynte.
Eit Odda som både er ein industriby og ein kulturby.
Eit Odda som både er industrielt og post-industrielt.
Eit Odda som opnar seg mot det nye,
slik strandstaden Odda for hundre år sidan opna seg for IndustriOdda.
Ein visjon som alt delvis er begynt å gå i oppfyllelse.
Eg har ein visjon om ei vakker havn.

Eg har ein visjon om parkar, kunnskapsbedrifter,
utdanningstilbud på høgskulenivå, småbedrifter og
norges ledande industrihistoriske forskingspark
samla på tomta til Odda Smelteverk.
Eg har ein visjon om at dette kunnskapssenteret
blir ein knutepunktinstitusjon og innleier
eit samarbeid med Universitetet i Bergen
og andre forskingsinstitusjonar i inn og utland,
og blir eit utviklingslaboratorium og eksperimentarium,
ei open lærebok for endringsprosessar i moderniteten
både på det materielle, sosiale, kulturelle og det teknologiske området.
Både historisk, i notid og i framtid.
Eg har ein visjon om at håndens og åndens kunnskapstradisjonar
skal finna sammen i ei felles utforsking og kunnskapsoppbygging om ka
industrisamfunnet har vært, er, og vil bli i framtida.

Men eg har også ein litterær visjon.
Ein visjon om det Odda vi mista i rasjonaliseringsprosessane,
i overgangen frå industrisamfunn til kunnskapssamfunn, i griske kapitalistars
jakt på maksimalprofitt og feige politikarars evig unnskyldande:
”Det er globaliseringens skyld. Våre hender er bundet. EU-direktivene gir rammene. Gatt begrenser oss. WTO dikterer reglene .”
At dette Odda skal bli holdt levande i litteraturen.
At Smelteverket, Oddas rødglødande nedsmelta hjerta,
skal fortsetta å smelta ei metallisk skinande framtid i bøkene.
At latter, rop, plystring og grove kommandoord skal
hjalla mellom boksidene.
Brøla frå bibliotekene.
Synga gjennom diktstrofene.
Dansa mellom bokreolane.
Smella frå bokhandlarvindaugene.
Visualiserast frå scenekanten.
Tablå etter tablå med blåtøyskledde
industriarbeidarar med kvite smil i
dei karbidsvarte andleta, blanke hjelmar på hovudet,
kvite skjerf i halsen, svarte vernestøvlar på beina,
rullings på baklomma og kvite saltrender nedover ryggen.
Eller, i stilig, stivbeint prosesjon på første mai.
Oppdressa i svart dress, kvit skjorte, rødt slips.
Og nyvaska hår lagt stivt på plass i vasskjemt sveis.
Raude flagg i hendene
og raude hjerter i brystet.
Hjerter som solidarisk saman med stortromma slår
takten til internasjonalen, då dei tre dynamittsalvene
drønnar frå lia og prosesjonen tek til å gå.
Det er det eg vil finna igjen i bøkene, i litteraturen.
Fortellingar om hardt arbeid og hard avslapping,
Om lure løysingar og såre minne.
Om skiftarbeid og svevnproblem,
Om lossedram og dans på eksportkaia.
Om løgn og sanning og ein dugeleg dram.
Om mobbing og solidaritet.
Om vi mot dei andre, om oss og dei
Om høg og lav.
Om generalstreikar og dynamitt i borehola.
Om direkte aksjon og revy på Folkets Hus.
Om samfunnsbygging og samfunnsånd.
Om mjuke morshender og musklar ”hårda som granit”.
Om hønsetjuvar og generaldirektørar.
Om rundskift og runddans.
Om leikeplassar og julatrefestar
Om Smelteverksindianarar og Hauarampar.
Om dynamittungar og borgarungar
Om alliance francese og kommunistiske husmorlag.
Om tapparar og stripparar.
Om slingrefitter og oppsynsmenn.
Alt det som høyrde industristaden til
Vil eg skal leva i litteraturen, i bøkene,
I kunsten, i fortellingane
Om det som var, om det som er,
Om det som kanskje ein gong skal bli.  

Teksten er bygd på eit foredrag Seljestad heldt ved ”Gyldig – men likegyldig?”, eit seminar om lokalhistorisk kunnskap på Høgskulen i Oslo hausten 2006. Arrangørar: Norsk Lokalhistorisk Institutt, ABM-utvikling og Høgskulen i Oslo
 

Lars Ove Seljestad
Forfattaren er født i Odda i 1961. Han er utdanna sosiolog. I sitt sosiologiske virke har han særleg vore opptatt av arbeidet si kulturelle betydning og av relasjonen ungdom, arbeid og identitet. Forfattaren har også arbeidd med biografiske tilnærmingar til fagfeltet.
Etter oppvekst i industrikultur og trygg modernitet i heimstaden Odda, har forfattaren sidan 1980 levd eit postmoderne nomadisk liv med stadig nye biografiske overgangar og brot. Dette kjem til uttrykk både gjennom ei rekke ulike bustader og forflyttingar, så vel som ulike former for utdanning og arbeid.
Etter 1980 har forfattaren vore innom studiar ved tre ulike fakultet ved Universitetet i Oslo; det juridiske fakultet, det historisk-filosofiske fakultet og det samfunnsvitenskaplege fakultet. Han har studert kunstfag og drama i det norske folkehøgskulesystemet, litteratur ved Skrivekunstakademiet og vore forskarutdanna i Universitetet i Bergen sitt utdanningsprogram for samfunnsforskarar. Han var også ei kort tid innom og snuste på idehistorie ved Århus Universitet, samt etnologi ved Universitetet i Bergen. Ei tid var han også overbevist om at det var trebåtbyggar og småbrukar han skulle bli når han blei stor.
Forfattaren har ein brokete bukett arbeidserfaringar (slik alle gode forfattarar skal ha). Han har arbeidd som ovnspassar, syrepassar, strippar og diversemann i tungindustrien. Vidare har han vore anleggsarbeidar (rett nok berre hjelpearbeidar) i fjellheimen knytt til vestnorsk vasskraftutbygging. Forfattaren har også erfaring frå ulike former for kulturarbeid, både bakoverskuande og framtidsretta. Dei siste åra har han hovudsakleg arbeidd med forsking og undervisning.
Av stader der forfattaren i løpet av sitt vel 40-årige livsløp har budd, kan nemnast: Odda (sjølvsagt), Lillehammer, Oslo, Utne, Moskard, Øystese, Odda (igjen) Norheimsund, Århus, Bremen og Bergen.
Forfattaren er far til to flotte guttar på 12 og 14 år, som han prøver å tilbringa mest muleg tid saman med.
Og det var vel det som var verdt å sei om den saka.

Frå Cappelen forlag sin nettside. Foto: Arne Midtbø

Bibliografi:
Blind (Cappelen 2005)
Bastard (Cappelen 2006)
Det er bare å lukke øya (Ungdomssignaler), novelleantologi med diverse forfattere (Cappelen 2006)